بیش از نیمی از اشعار او را به دلیل اهانت به ساحت شیخ وگربه زاهد و شخص جناب عابد وآقایان اهل فتوا و منبرو واعظین  و ریاکاری و تزویر این جماعت هفت خط ، و درنقطه مقابل به زیارت رفتن میخانه و گوشه خرابات و کوی می فروشان و این که : حدیث عشق زحافظ شنو نه از واعظ ، واین که : اگر امام جماعت طلب کند امروز     خبردهید که حافظ به می طهارت کرد  ، وخیلی اشعارسخیف دیگر که آبرو برای اسلام و شیعه و مختصاتش باقی نگذاشته ، غیرقابل چاپ دانسته و زیربسیاری از اشعار استغنایی او را باقلم قرمز خط کشیده اند و چندتاعلامت تعجب جلوی هرکدامشان ! یکی از متصدیان حتی کار را بدانجا رسانده که با اسناد ومدارک و اعترافاتی  که از متن اشعار حافظ بیرون کشیده ، وی را مستوجب زندان و شلاق و حتی اعدام دانسته و یکجا به مهدورالدمی وی تاکید ورزیده است  

در اين ميان كسانى كه در حفظ ظاهر و باطن كوشيدند، جمع ميان شريعت و طريقت كردند و شيعه على و اولاد او شدند و به‏ناگزير چون هنگام تقيّه بود نام صوفى بر خود گذاشتند، تا شناخته نشوند. آنها در دو كار اهتمام ورزيدند: نخست در حفظ ظاهر اسلام و شيوه ائمّه هدى عليهم‏السّلام و پيروى از ظاهر شريعت مصطفوى به‏شيوه مسلّط و رايج در زمان. امّا در باطن به تحقيق و فهم فقه شيعى اشتغال داشتند. زيرا دستور حضرت ختمى مرتبت(ص) اين بود كه هنگام سلطنت غيرمعصوم درصورت حفظ ظاهر اسلام با آن به‏مبارزه برنخيزند. 

بدین گونه ره بر سکندر ببست**بر او آشکار و مسلم شکست /بدانست جز مرگ در پیش نیست **ورا تا عدم یک قدم بیش نیست / چو نزدیک شد لحظه واپسین **به میدان آورد گفت این چنین:/((بدان ای سکندر پس از مرگ من **پس از ریزش آخرین برگ من /توانی گشایی در پارس را**نهی بر سرت افسر پارس را/به تخت جم و کاخ شاهنشهان **قدم چون نهی با دگر همرهان/مبادا شوی غره از   خویشتن**که ایران بسی پرورد همچو من))  

ثمره هر درختي مطابق با خاكي است كه در آن ريشه دارد و لذا سالك در مسير حق نمي تواند اتباع اوامر و اجتناب از نواهي نازله آن حق نداشته باشد و اين دو لازم و ملزوم يكديگرند چنان كه مشايخ صوفيه گفته اند: <شريعت امر بود به التزام بندگي و حقيقت، مشاهدت ربوبيت بود. هر شريعت كه مويد نباشد به حقيقت، پذيرفته نبود و هر حقيقت كه بسته نبود به شريعت، با هيچ حاصل نيايد… شريعت پرستيدن حق است و حقيقت، ديدن حق است. شريعت قيام كردن است به آنچه فرمود و حقيقت، ديدن است آن را كه قضا و تقدير كه دست و پنهان و آشكار كه دست.> 

سکوت رازدارانه هم از مراتب سکوت سالکانه است. سالک طریق وقتی در خور تعلیم‌پذیری می‌شود که ادب رازداری را بیاموزد، یعنی سرّی را که می‌آموزد با نامحرمان در میان ننهد. این رازداری البته گاه از آن‌رو بود که مبادا معارف انفسی از حدّ فهم نامحرمان نا‌آشنا فراتر رود و به گمراهی ایشان بینجامد، یا نااهلان، آن معارف را دامی برای فریب خلایق سازند. گاهی هم این رازدانی بنا به ملاحظاتی سیاسی یا اجتماعی بود: چه بسا افشای   معارف انفسی خصوصاً  در جامعه شریعت‌ مدار عوام آشوبی کند و سر سرداران سرّدان را بر سر دار کند.

 در شاهنامه حکیم کسی است که علم لدنی دارد و مورد تعلیم الهی قرار گرفته است. او صرفاً فلسفه‌ورز نیست و حتماً باید اهل عمل هم باشد. حکمت در شاهنامه چنین معنایی دارد. به همین جهت می‌توان گفت که حکمت در شاهنامه معنایی بس وسیع‌تر از آنچه ما از فلسفه مراد می‌کنیم دارد . حکمت در شاهنامه اعتقاد به یک نظام اخلاقی هم معنا می‌دهد. حکیم در این منظومه فردی است که به دنبال انطباق رفتارش با مبانی فطری است. 

. ” اهل الله” در آثار ابن عربی ناظر به کسانی است که دانش اسرار می دانند، در برابر “علمای رسوم” که از آن ناآگاهند و به همین لحاظ میان این دو طایفه آشتی ناپذیری دائم وجود دارد. در نظر ابن عربی، علم عقلی و علم احوال “کسبی” است و علم الهی جزء علوم وَهْبی یا “وَهِیئی” است که به واسطه فیض الهی دانسته می شود. 

نغمه وجود: «من خدا را در نغمه و آواى وجودم لمس مى كنم، بسان تپه اى كه آبشار هایش در یاى دور دست را لمس مى كند.» تحجر: «خشك مغزى و تحجر مى كوشد حقیقت را در دستانش سالم نگاه دارد اما آن را چنان سخت مى فشرد كه مى كشد.// خطا و حقیقت: «اگر در خود را به سوى همه خطاها ببندى حقیقت پشت در خواهد ماند.» // منطق اندیشى مطلق: «ذهنى كه تمامى فضاى آن را منطق پر كرده مانند چاقویى بسیار تیز است. دستى را كه از آن استفاده مى كند مى برد.» // زمان: «پروانه ها لحظه ها را مى شمارند نه ماهها را و از این رو وقت كافى دارند.

«به راستي كيست اين قلندر يك لاقباي كفرگوكه در تاريك‌ترين ادوار سلطه رياكران زهدفروش يك تنه وعده رستاخيز را انكار مي‌كند، خدا را عشق و شيطان را عقل مي‌خواند و شلنگ‌انداز و دست‌افشان مي‌گذرد كه: «اين خرقه كه من دارم در رهن شراب اولي/ وين دفتر بي‌معني، غرق مي‌ناب اولي». يا تمسخر زنان مي‌پرسد: «چو طفلان تا كي‌اي زاهد فريبي/ به سيب بوستان وبوي شيرم» و يا آشكارا به باور نداشن مواعيد مذهبي اقرار مي‌كند كه «من امروزم بهشت نقد حاصل مي‌شود/ وعده فرداي زاهد را چرا باور كنم؟» به راستي كيست اين مرد عجيب كه با اين همه، حتي در خانه قشري‌ترين مردم اين ديار نيز كتابش را با قرآن و مثنوي در يك طاقچه مي‌نهند