بسم الله الرحمن الرحیم

در مورد مساله حجاب، یک کتابی هم آقای مرحوم مطهری نوشته است. مطهری فکرش به عرفان خیلی نزدیک بود و البته او که خیلی وقت پیش مرحوم شد. آن وقت‌ها من در حدی نبودم که بپرسم و بدانم مشرف شده است یا نه. شاید هم مشرف شده باشد. البته با وجود اینکه این کتاب خیلی با حرفهای دیگر او فرق دارد، مع الذلک نتوانسته همه چیز را بیان کند به هر جهت آن را بخوانید.

در این مساله روان‌شناسی و روانکاوی باید بیشتر به کمک آقایان بیاید، که نه تنها کمتر می‌اید، بلکه اصل این علوم رامیگویند مال کفار است و روش صحیح آن از لحاظ علمی و روان‌شناسی بهتر پیدا می‌شود. در آنجا یک آیه‌ای هست که می‌فرماید، خدمه (خادم) یعنی خادمتان یا اطفالی که هنوز به سنی که به تفاوت زن و مرد توجه داشته باشند، نرسیده‌اند، خطاب به زن‌ها در سه مورد شما ملاحظه کنید.

یکی موقع نماز صبح، که تازه از خواب بیدار شده‌اید،. یکی هم ظهر وقتی می‌خواهید لباستان را عوض کنید و یکی هم موقع خواب.

بعد می‌فرماید که برای زنهایی که در سن ازدواج نیستند یعنی ۶۰ ساله، ۷۰ ساله ویا ۸۰ ساله هستند مانعی ندارد که بی‌توجه به این باشند.

خوب این یک قاعده روان‌شناسی است، اینجا به چه مناسبتی این کار را کرده جوابش را روان‌شناسی باید بگوید. ولی آن‌ها هم اگر رعایت کنند بهتر است. یعنی اگر رعایت نکردند، اشکالی ندارد اما بهتر این است که رعایت کنند. این مساله، اصلش توجه به امنیت روانی زن و مرد دارد. شاید الان یک جهت همیشه نگرانی و ناراحتی که غالبا به طور کلی هم در مرد‌ها هم در زنهای جامعه هست، علت این باشد که مرتبا تشنج به آن‌ها وارد می‌شود. مثل اینکه مرتب تلنگر بزنند. خوب این ناراحت می‌شود. بنا براین سوالی که یک وقت شده بود که حداقل فایده که اینجا گفتند که اگر زنهای مسن‌تر هم رعایت کنند بهتر است، این است که آن در اجتماع می‌گوید نمی‌تواند به شناسنامه‌اش نگاه کند که سنش چقدر است، بعد به او دست بدهند. دچار اشتباه نشود، بعد می‌گوییم که یک جایی که منعش می‌کنند، می‌گوید چرا منع می‌کنید مادر برزگ من هم دست می‌دهد……

این است که در این مساله چون توضیحات که مربوط به روان‌شناسی زن و مرد است نمی‌دهند و رعایت نمی‌شود فهمش دیر‌تر برای زن یا مرد حاصل می‌شود. بحث در این مسائل موضوع عمده روانکاویست،. اینست که اگرآنهایی که مشغول مطالعه هستند، یا ذوقش را دارند

روان‌شناسی و روانکاوی را مطالعه کنند این مساله را خوب توجه می‌کنند و اما اینکه ما بگوییم مشکل جوامع همین مساله است؟ نه، حالا نه، ولی در قدیم که همه چیز‌ها آماده بود بله این مشکل جوامع بود. یکی کشاورز بود، خوب شب‌ها استراحت می‌کرد، و روز به دنبال کارهای زراعتی می‌رفت. موقع درو، درو می‌کرد همه چیز را آماده داشت مردم هم سطح توقعشان پایین بود یعنی به‌‌ همان اندازه نعمتی که داشتند می‌ساختند. دیگر نمی‌خواستند مهمانی بدهند که غذا‌هایش از پاریس باشد، میوه‌اش از مالزی باشد، نه ما در خود گناباد برای میوه صبح بیدار می‌شدیم خربزه فراوان، هندوانه فروان بود هر چیزی که می‌خواستیم می‌خوردیم.

انسان‌ها از لحاظ زندگی و امرار معاش و ازلحاظ تامین زندگیشان راحت بودند و هیچ تصور و تخیلی نداشتند. در چنین حالتی بله می‌گویند همه چیز‌ها بستگی به مساله حجاب دارد مگر یک مویی بیرون باشد چه می‌شود؟ این هم از یادگار آن وقتست که برای جامعه ما باقی مانده است. ولی در امروز که مردم دنیا باید به فکر غذای خودشان باشند. آن یکی اقتصاد‌دان فریاد می‌زند که جمعیت زیاد است غذا کم است، قحطی است، در چنین روزگاری نه، باید به مسائل دیگری هم توجه کرد. به هر جهت ما باید به دستور شرع رفتار کنیم خوب یا بدش را اگر فهمیدیم چه بهتر، اگر هم نفهمیدیم باید رفتار کنیم تا بعد خدواند فهمش را بدهد.

اینهایی که از احکام شرع می‌نویسند یک روشی دارند که موجب می‌شود که خلوص نیتشان خدشه دار بشود.

مثلا به ما می‌گویند که روزه بگیرید، که روزه معده را صاف می‌کند چنین و چنان….

به ما چه روزه چیکار می‌کند ما باید آنقدر اعتقادمان قوی باشد که چون خدواند گفته است، روزه بگیرید من می‌گیرم. اگر فایده داشته باشد نعمت خداست. شکر خدا، فایده هم نداشته باشه، ضررهم نکردیم اگربرای بدن ضرر داشته باشد به ما اجازه داده که روزه نگیریم و یاد داده که همیشه باید جلوی ضرر بدن را بگیریم. باید مواظب بدن هم باشیم چون این بدن امانتی است ازخداوند که به من سپرده شده، (من) این بدن نیست. (من) آن کسی هست که به شما حرف می‌زند، فکر می‌کند و مطلبی می‌گوید. این بدن به آن (من) سپرده شده و امانت است. باید رعایت حالش را بکنید. فایده دارد یا ندارد ما چه می‌دانم. اگر رفتم تحصیل کردم، فهمیدم فایده آن را چه بهتر. همچنین مسائل اجتماعی هم که بحث می‌شود، نه از لحاظ فایده ا یست که از آن بر می‌اید، یا اینکه می‌خواهد دیگران فایده ببرند. از لحاظ این است که خداوند چنین امر کرده، من باید اینگونه رفتار کنم و چون خدواند هرگز ضرر بندگان را نمی‌خواهد، حتما فایده ایی هم دارد و من نمی‌دانم. منتها بعد برای اینکه ایمان ما محکمتر شود،

آن وقت بررسی کنید که این کار چه فایده ایی دارد. روزه چه فایده ایی دارد، نماز چه فایده ایی دارد، ولی فایده داشته باشد، یا نداشته باشد، ما باید در همه موارد امر خدواند را اطاعت کنیم.

انشاالله