کوروش کبیر که بنا بر قرائنی وی را همان ذوالقرنین که در کتب آسمانی و قرآن نامش ذکر شده می‌دانند نخستین شاه سلسله‌ی هخامنشیان بود که به مدت سی سال بر نواحی گسترده‌ای از آسیا حکومت می‌کند. او پادشاهی عادل، نخستین منشور حقوق بشر به دستور وی در ایران باستان هنگام فتح بابل بر روی استوانه‌ی گِلی معروف حک شد، كه از مهمترین اصول آزادی عقاید دینی عنوان شده. در بابل و جاهای دیگر هم مدارک فراوانی در ارتباط با تسامح و رواداری کوروش در امور دینی به دست آمده است.