دکتر بیژن بیدآباد
مخاطرات امواج الکترومغناطیس بر انسان و حیوان:
• دردهای عضلانی ستون فقرات وشانه‌ها و گردن، التهاب بین مهره‌های ستون فقرات و مفاصل لگن خاصره
• دردهای شکمی
• فشار در سینه و درد در ناحیه پشت ریتین
• اختلال در سیستمهای عصبی عضلانی (نوروماسکولار)
• کاهش قدرت یادگیری و افت تحصیلی
• ضعف تمرکز
• کاهش حافظه بالاخص حافظه کوتاه‌مدت
• آلرژی
• بثورات پوستی، خشکی پوست
• کاهش قدرت جنسی و اختلال در باروری
• تغییر شکل پروتئین‌های خون
• اختلالات سلولی
• افزایش قند خون
• تورم و التهاب
• سرماخوردگی مزمن
• ورم و التهاب کلیه
• سرطانهای مختلف چون لنفوم (سرطان غدد لنفاوی) و لوسمی (سرطان خون) و سرطان غدد بزاقی و سرطان سینه
• تومورهای مغزی
• کم‌کاری تیروئید
• کاهش قد
• کاهش طول عمر
• مدولاسیون جریانهای یونی
• دگرگونی ژنتیکی
• آسیب‌های جنینی و سقط جنین
• تغییر ترکیبات و فاکتورهای خونی
• آلزایمر
• پرش عضلات یا فاسیکولیشن بخصوص هنگام خواب
• ریزش مو
• بی‌اشتهایی
• بی‌نظمی قاعدگی
آثار امواج الکترومغناطیس در طیف امواج نور
در مباحث روان‌شناسی کار این موضوع ثابت شده است که خصوصیات محیط کار بر عملکرد نیروی کار اثرات بسزائی دارد. از جمله میزان روشنایی، نوع نور، شیوه تابش نور از عوامل مؤثر در بهره‌وری شناخته می‌شوند. کمیت و کیفیت نور بر تغییر تمرکز، افزایش و کاهش خطا و بروز حادثه و ایجاد عدم تعادل روحی و تغییر سرعت کار، و خستگی و شادابی ارگان‌ها، تغییر رغبت به کار، تغییر دقت، خستگی و شادابی فرد و بسیاری موارد دیگر اثرات قابل ملاحظه‌ای دارد. اگر شدت نور بطور مداوم تغییر کند، و یا با تغییرات شدید و ناگهانی همراه باشد و یا از تمرکز و پراکندگی خاصی در محیط کار برخوردار باشد هرکدام اثرات خاصی را بر افراد مختلف خواهد گذاشت که منتج به تغییر بهره‌وری می‌گردند.
آثار امواج الکترومغناطیس در طیف امواج نور رنگ‌ها هر کدام بر افراد اثرات خاص و متفاوتی دارند که از این رو روان‌شناسی کار، اثرات رنگ در محیط کار را به عنوان یک متغیر اثربخش در بهره‌وری نیروی کار مدّ نظر قرار می‌دهد. برای مثال رنگ خاکستری عاری از تحریک و واکنش است. آبی تیره از طریق کاهش فشار خون و تعداد تنفس حس امنیت کارمند را افزایش می‌دهد. رنگ سرخ ضربان نبض را بالا برده و میزان دم و بازدم و سطح فعالیت را افزایش داده وحس رقابت را تشدید می‌نماید. این رنگ در محیط کار می‌تواند بهره‌وری را افزایش دهد و در بعضی حالات منجر به تشدید عصبیت شود. رنگ زرد در محیط کار تنش‌زدا و سبب انبساط ماهیچه‌ها می‌گردد. بنفش هم هیجان‌انگیز و هم آرام‌بخش است. محیط کار بنفش سبب می‌گردد تا افکار فرد عینیت عملی یابد. قهو‌ه‌ای سبب بی‌تفاوتی نیروی کار می‌گردد. رنگ سیاه متوقف‌کننده فعالیت فرد است.
نتیجه‌گیری و توصیه‌های سیاستی
۱. توسعه پایدار یک موضوعی است که مصادیق آن درباره کیفیت و کمیت زندگی بشر است و اثر تصمیمات منفرده یک کشور در تحقق اهداف توسعه پایدار اثرات زیادی ندارد و باید با ترویج ذمّ تبذیر در سطح جهانی نظریات متخصصین و تصمیم‌گیران در عرصه بین‌المللی را به این موضوع معطوف ساخت تا نهایتاً منجر به تصمیمات ارشادی، تنبیهی و تشویقی در این ارتباط گردد. زیرا اضافه مصرف به نوعی در شرایط جهانی مفهوم تعدی به حقوق دیگران نیز می‌یابد. از این دیدگاه می‌توان تبذیر را در حیطه تعریفی جرم در حقوق بین‌الملل وارد کرد. در سطح ملی اشاعه این موضوع و انتقال این فرهنگ و ایجاد زمینه‌های بحث و تبادل و فرهنگ‌سازی می‌تواند روش و شروع خوبی برای این موضوع باشد. با توجه به اینکه یک سوی این مباحث در اخلاق قرار دارد و از مباحث ارزشی قدیمی در اقتصاد است و در همه ادیان به گونه‌ای مطرح شده می‌توان از این زمینه پرداخت تا در قدم‌های بعدی از طریق طرح «ریخت و پاش» و «اضافه مصرف» استفاده نمود و به ذمّ موضوع در جوامع و سازمانهای ذیربط بین‌المللی و صدور و انعقاد کنوانسیون‌های بین‌المللی در این ارتباط شکل قانونی و رسمی به این جریان داد.
۲. علیرغم گستردگی موضوعات اقتصاد سبز آنچه که به آن کمتر توجه شده تبدیل انرژی‌های تجدیدپذیر به انرژی الکتریکی است. و حال آنکه خود الکتریسیته یک از پدیده‌های مخرّب محیط زیست می‌باشد. امواج الکترومغناطیس ناشی از جریان برق و دستگاه‌ها و تجهیزات ارتباطی که در عصر حاضر بسیار حائز اهمیت است از عوارض ثانویه تولید و مصرف الکتریسیته در قرن حاضر می‌باشد.
۳. پدیده تشدید انتشار امواج الکترومغناطیس با رایج شدن بسیار زیاد دستگاه‌های فرستنده ماهوار‌های و دستگاه‌های بیسیم و تلفنهای موبایل یکی از مباحثی شده که می‌تواند نظر اپیدمولوژیست‌ها را به خطرات این تجهیزات بر جوامع انسانی جلب کند. شاید نتایج تحقیقات دهه‌های قبل کفایت مشکلات فعلی ناشی از تابش امواج الکترومغناطیس را نکند. تحقیقات انجام شده در این موضوع حکایت از زیانبار بودن این امواج در طیف ریزموج‌ها برای انسان و موجودات زنده دارند و همه این تحقیقات حکایت از آن دارند که شدت و مدت تابش این امواج عامل بسیاری از بیماری‌ها است. لذا می‌طلبد تا مطالعات وسیعی در مورد نحوه مهار این نوع امواج صورت پذیرد.
۴. باید مراکز ارسال امواج الکترومغناطیسی از مقررات و استانداردهای بین‌المللی تبعیت کنند. دکل‌های فرستنده‌ها و تجهیزات مخابراتی بیسیم و دکل‌های موبایل BTS و اینترنت بیسیم Wi-Fiباید با رعایت فواصل استاندارد به خارج از محیط‌های مسکونی منتقل شوند. ارسال پارازیت‌ها بر امواج ماهواره‌های تلویزیونی و رادیویی و تابش‌هایی که توسط دستگاه‌های انتظامی و امنیتی برای شنود به محل‌های خاص تابیده می‌شود باید قطع گردند و اقدامات نیروهای نظامی و امنیتی کشورهای مختلف در کاربرد ماهواره‌های جاسوسی که اقدام به تابش شدید امواج الکترومغناطیسی می‌نمایند از طریق مجامع بین‌المللی محدود گردد.
۵. باید تمام مراکز ارسال امواج الکترومغناطیسی از مقررات و استانداردهای بین‌المللی نظیر ITU-T و IEEE و EMF تبعیت کنند. دکل‌های فرستنده‌های بیسیم کلانتری‌ها و نیروهای امنیتی و انتظامی و نظامی و تجهیزات مخابراتی بیسیم و دکل‌های موبایل BTS و دکل‌های فرستنده امواج اینترنت بیسیم Wi–Fi باید به خارج از محیط‌های مسکونی منتقل و رعایت فواصل استاندارد را بنمایند. همچنین ارسال پارازیت‌ها بر امواج ماهواره‌های تلویزیونی و رادیویی باید قطع گردند زیرا امواج این نوع پارازیت‌ها ده‌ها برابر امواج ماهواره‌های تلویزیونی می‌باشد. این موضوع درباره تابش‌هایی که توسط دستگاه‌های نظامی، انتظامی و امنیتی برای شنود به محل‌های خاص تابیده می‌شود و همچنین رادا‌‌‌رها نیز صادق است. می‌بایست اقدامات نیروهای نظامی و امنیتی کشورهای مختلف در کاربرد ماهواره‌های جاسوسی که اقدام به تابش بسیار شدید امواج الکترومغناطیسی می‌نمایند از طریق مجامع بین‌المللی و با طرح موضوع در سازمان ملل متحد و اتحادیه جهانی مخابرات (ITU)محدود گردد.
۶. هنوز به دلیل اینکه تشدید تابش امواج الکترومغناطیس در محیط پدید‌ه‌ای تازه می‌باشد شیوه‌های درمانی و مقابله طبی با آن کمتر مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اینکه بسیاری از اثرات این امواج از طریق اثر گرمایشی موج در بدن انسان اتفاق می‌افتد لذا کاهش گرمای بدن و محیط می‌تواند از اثرات این امواج بکاهد. اثر گرمایشی امواج الکترومغناطیسی باعث التهابات مختلفی در ارگان‌های مختلف بدن می‌شود که لازم است تحقیقات پزشکی در این زمینه بعمل آید.
پایان