چندی پیش احمد شهید، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور ایران، در کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل متحد، دومین گزارش سال جاری خود در مورد وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی را ارائه داد. پس از سخنان احمد شهید، نمایندگان جمهوری اسلامی به اظهارات او پاسخ داده و اعضای کمیته به بحث درباره موضوع نقض حقوق بشر در ایران پرداختند.
متن گزارش احمد شهید همراه با اظهارات دبیرکل سازمان ملل و همچنین پاسخ نمایندگان جمهوری اسلامی ایران به پیش نویس گزارش گزارشگر ویژه انتشار یافته است.
دبیرکل سازمان ملل در مقدمه خود نوشته است که این گزارش، تمامی موارد نقض حقوق بشر در ایران را شامل نمی‌شود بلکه حاوی «نگاهی کلی» به وضعیت حقوق بشر در این کشور بوده و عواملی را مطرح می‌کند که به منزله آن دولت ایران به تعهدات جهانی خود در زمینه رعایت موازین حقوق بشر عمل نکرده است.
اما در مقابل ایران، گزارش احمد شهید را دارای «جهت‌گیری سیاسی» دانسته و تمامی مستندات گزارشگر ویژه را چه در مورد آزادی‌ها، چه حقوق اقلیت‌های مذهبی و حتی افزایش اعدام‌ها رد می کند.
احمد شهید در این گزارش با نگاهی کلی به طرح مهم‌ترین موضوعات حقوق بشری در ایران، به‌ویژه موضوع اعدام‌های فزاینده، حضور صد‌ها زندانی سیاسی و عقیدتی در زندان‌ها، دشواری و موانع آزادی بیان و فشار بر مطبوعات و روزنامه‌نگاران و همچنین نقض گسترده حقوق اقلیت‌های مذهبی و قومی پرداخته است.
در مورد آزادی مذهبی، گزارشگر ویژه گفته است که در جریان بازبینی دوره‌ای عمومی، دولت ایران ده پیشنهاد مربوط به رعایت آزادی دینی در این کشور را قبول کرد اما در همان حال، موارد مربوط به محدودیت و آزار پیروان ادیان و مذاهب دیگر از جمله بهائیان، مسیحیان و دراویش همچنان گزارش شده است.
در پی انتشار این گزارش، در ابتدای ماه جاری، کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل متحد به قطعنامه پیشنهادی در محکومیت نقض حقوق بشر در ایران رای داده و این قطعنامه با ۸۳ رای مثبت، ۳۶ رای منفی و ۶۲ رای ممتنع به تصویب رسید.
صدور این قطعنامه سبب واکنش‌های شدیدی از طرف ایران شد، صادق لاریجانی قطعنامههای سازمان‌های حقوق بشر دروغ و مغرضانه دانست و در بخشی از سخنان خود گفت: «ادعای دستگیری بی‌دلیل یا در بازداشت نگه‌داشتن بدون محاکمه افراد، دروغ بسیار بزرگی است، در حالی که برای پیشگیری و برخورد با احتمال وقوع اقدام‌هایی از این نوع، دستگاه‌های نظارتی گوناگونی در کشور وجود دارد.» در مقابل این گفته وی عده‌ای از خانواده‌های زندانیان سیاسی که ماه‌ها بدون محاکمه و بلاتکلیف در زندان سپری کرده بودند در نامه‌ای خطاب به او گفته وی را «دروغی بزرگ» خطاب کردند، «محمد جواد لاریجانی» دبیر ستاد حقوق بشر اسلامی و مشاور رئیس قوه قضائیه در کمیته سوم حقوق بشر، نیز آمریکا را عامل اصلی حمایت از این قطعنامه عنوان کرد.
مرضیه افخم سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در کنفرانس خبری اعلام کرد کلیت قطعنامه صادره به طور متعدد حاوی نکات خلاف واقع است که منبع و ماخذی جز سایت‌های رسانه‌ای مرتبط با بانیان غربی این قطعنامه و گروههای ترویستی بد نام و وابسته ندارد، همچنین محمد خزاعی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد با انتقاد از صدور قطعنامه علیه ایران گفت که این قطعنامه حقایق و روند مردم سالاری در جمهوری اسلامی ایران را نشان نمی‌دهد. ائمه جمعه بسیاری از شهرهای کشور نیز در سخنانی هماهنگ به محکوم کردن و دروغ خواندن این قطعنامه پرداختند.
از این واکنش‌های هماهنگ مسئولان کشور در ارتباط با صدور قطعنامه به نظر می‌رسد که راهکار فعلی آن‌ها برای حل مشکلات حقوق شهروندان تنها پاک کردن صورت مساله و انکار هر نوع نقض حقوق آنهاست.
این قطعنامه به همراه سه قطعنامه دیگر که در ارتباط با کشورهای کره شمالی، می‌انمار و سوریه صادر شد، ماه آینده به نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد فرستاده می‌شوند که به طور معمول کشور‌ها با همان میزان رای آن را تصویب می‌کنند