یکی از طراحان بانکداری راستین و طرح تحول بانکی گفت: بانک های ایران در حال حاضر به تعریف بانک های ربوی فعالیت می کنند و تلاش دارند منافع بانک را از طریق فاصله نرخ های بهره تسهیلات و سپرده ها حداکثر کنند.
ˈدکتر بیژن بید آبادˈ روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، افزود: اگر بانک ها می خواستند به صورت بانک اسلامی عمل کنند باید عملیات مشارکتی را در فعالیت های بانکداری گسترس می دادند و بابت ارایه خدمات مدیریت سرمایه به سپرده گذار و مشارکت دادن منابع سپرده گذار در فعالیت های مجری یا تسهیلات گیرنده فقط کارمزد دریافت می کردند.
وی اظهار داشت: یکی از اصول کلی تمایز بانکداری ربوی با بانکداری اسلامی قرار گرفتن بانک به عنوان یک واسطه مالی و نه یک بنگاه حداکثر کننده سود می باشد.
بید آباد گفت: این امر به این معنا است که یک بانک در نظام های ربوی متعارف با حداکثر کردن فاصله نرخ های بهره تسهیلات و نرخ بهره سپرده ها تلاش می کند تا سود بنگاه را حداکثر کند اما در بانکداری اسلامی بانک واسطه وجوه است و تنها از میزان فعالیت های خدماتی که ارایه می دهد کارمزدی دریافت می کند.
** زوایای طرح تحول بانکی
یکی از طراحان طرح تحول بانکی اظهار داشت: با تدوین طرح تحول بانکی بهترین راه حل نه تنها در سطح ایران بلکه در سطح جهان در اختیار دولت قرار گرفته است و بانکداری راستین عملا نتیجه و عصاره تلاش های بسیار زیاد در زمینه اصلاح بانکداری فعلی کشور است که هم لایحه و هم آیین نامه اجرایی آن تقدیم کارگروه طرح تحول بانکی شده است.
بید آباد تصریح کرد: اصول عملیاتی مالی ،اقتصادی، اخلاقی، اجتماعی،حقوقی ،بین المللی و سازمانی بانکداری راستین که بالغ بر یکصد اصل عملیاتی در اصلاح نظام بانکی کشور دارد و قالب و اکثر قریب به اتفاق مسایل جاری بانکداری در ایران را حل می کند و بانکداری کشور را به صورت یک الگوی برجسته در میان تمام کشور های جهان ائم از مسلمان و غیره معرفی می نماید می تواند نه تنها مسایل بخش پولی کشور، بلکه تمام بخش های اقتصادی مرتبط با بخش پولی و بانکی کشور را نیز اصلاح کند.
این کارشناس مسایل بانکی با بیان آنکه، ظرافت هایی که در بانکداری راستین مد نظر قرار گرفته تا کنون در هیچ کشوری به این شکل جامع و مانع طراحی نشده است، اظهارداشت: ویژگی های بانکداری اسلامی که قدمی فراتر از بانکداری بدون ربا است در بانکداری راستین مد نظر قرار گرفته است.
وی ادامه داد: ویژگی هایی که مد نظر کارگروه طرح تحول بانکی نظیر تقویت بخش هایی نظیر مشارکت و قرض الحسنه و همچنین اصلاح نظام های تکافل اجتماعی، بیمه ها و ابداعات مالی جدید در جهت رفع کمبودهای موجود در قانون عملیات بانکی بدون ربا و همچنین سیستم های جلوگیری کننده از تقلبات ، مطالبات معوق، اختلاس ها و تبانی ها و غیره در بانکداری راستین دیده شده است.
بیدآباد اظهار داشت: از طرفی در این سیستم بانکداری اصول اخلاقی زیادی نظیر شیوه های جلوگیری از اسراف و اصلاح الگوی مصرف منابع بانکی و زمینه های لازم برای تسریع در اجرای مفاد اسناد لازم الاجرای بانکی و همچنین مباحث شفافیت افشا و حکمرانی در بانک مد نظر قرار گرفته اند.
وی گفت: همچنین زمینه های بکر در بانکداری راستین نظیر احیای اراضی موات نیز مد نظر قرار گرفته به گونه ای که در این سیسم درج شده که هر فردی بتواند در هر جای کشور از زمین های تحت مالکیت دولت جهت تولید و با استفاده از منابع بانکی اقدام نماید.
بید آباد تصریح کرد: زمینه های فنی و مبتنی بر فناوری اطلاعات در بانکداری راستین به گونه ای است که امکان تخلفات و عدم پایبندی به تعهدات را به شدت از بین می برد به گونه ای که هر فردی که متعهد به پرداخت وجهی به دیگری است نمی تواند از اجرای تعهد خود سر باز زند و سیستم بانکی از طریق سامانه هایی که مبتی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات است عملا طلب فرد را از حساب های بدهکار برداشت می کند.
طراح بانکداری راستین، از تعریف شدن ابزار های جدید مالی نظیر اوراق مبادله راستین و همچنین 26 نوع گواهی در بانکداری راستین خبر داد و گفت: این بانکداری، تمام شیوه های متوقف شده تامین مالی در بانکداری کشور برای بانک مرکزی، خزانه داری ،دولت، بانک ها و موسسات اعتباری و اشخاص حقیقی و حقوقی ،شهرداری ها ، شرکت ها ،موسسات خصوصی ، دولتی و سازمان ها و نهادهای عمومی و … را مجددا احیا کرده و فراهم می آورد.
وی در پایان گفت: بر اساس مفاد مواد 26 الی 31 قانون برنامه پنجم توسعه نیز در بانکداری راستین سیتسم صندوق های مستمری خصوصی و دولتی تعریف شده اند که بر اساس آن، صندوق های بازنشستگی و تامین اجتماعی و مستمری ها که در وضعیت ورشکستگی هستند، از بحران خارج خواهند شد.