اى مردم هر کس در این ماه روزه دارى را افطار دهد خداوند به او پاداش آزاد کردن بندهاى را عطاء میفرماید و گناهان گذشتهاش را مىآمرزد، عرض شد یا رسول الله عموم ما توانائى نداریم که ضیافت افطارى تشکیل دهیم، پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: شما مىتوانید با نصف خرما، یا با یک جرعه آب افطارى دادن، خود را از آتش دوزخ حفظ کنید
هان اى مردمان، ماه خدا آمیخته با برکت و مهربانى و آمرزش به شما رو آورده است
*شهر هو عند الله افضل الشّهور، و ایّامه افضل الأیّام و لیالیه افضل اللّیالى و ساعاته افضل السّاعات
ماهى که در نزد خدا از تمامى ماهها برتر است روزهاى آن با فضیلتترین ایّام و شبانگاهانش برترین شبها است ساعتهاى این ماه افضل ساعات است
*هو شهر دعیتم فیه الى ضیافة الله و جعلتم فیه من اهل کرامت الله انفاسکم فیه تسبیح و نومکم فیه عبادة و عملکم فیه مقبول و دعائکم فیه مستجاب
این ماهى است که عموم شما به مهمانى پروردگار در این ماه دعوت شدهاید و مورد تکریم خداوندى قرار گرفتهاید، در این ماه نفسهایتان تسبیح الهى محسوب مىشود، … و خواب و آسایشتان عبادت و پرستش پروردگار بحساب مى آید، در این ماه کردارتان در دربار کبریائى پروردگار پذیرفته است و دعاهایتان مورد استجابت واقع مى شود،
*فاسألوا الله ربّکم بنیّات صادقة و قلوب طاهرة ان یوفقکم لصیامه و تلاوة کتابه
با نیّت کامل و دل پاک از خداى خود مسألت دارید که شما را در این ماه به روزه گرفتن و تلاوت قرآن موفّق بدارد،
*فانّ الشّقىّ من حرم غفران الله فى هذا الشّهر العظیم
بدبخت آن فرومایهاى است که در این ماه بزرگ از آمرزش خداوند محروم بماند،
*و اذکروا بجوعکم و عطشکم فیه جوع یوم القیامة و عطشه و تصدّقوا على فقرائکم و مساکینکم و وقرّوا کبارکم، و ارحموا صغارکم، و صلوا ارحامکم و احفظوا السنتکم و غضّوا عمّا لا یحلّ النّظر الیه ابصارکم و عمّا لا یحلّ الاستماع الیه اسماعکم و تحنّنوا على ایتام النّاس یتحنّن على ایتامکم و توبوا الیه من ذنوبکم،
در گرسنگى و تشنگى آن، گرسنگى و تشنگى روز قیامت را یادآور شوید به بیچارگان و درماندگان اجتماعتان تصدّق کنید، در مقابل بزرگان تعظیم نمائید، و نسبت به کوچکان مهربانى بورزید، به خویشاوندان خود پیوند کنید، زبان خود را از گفتار ناهنجار حفظ کنید … و چشمان خود را در مقابل مناظر حرام فرو پوشید، از نغمات و سخنانى که شنیدن آنها مجاز نیست گوشهایتان را فرو بندید، بفرزندان یتیم مردم رحم کنید تا به یتیمان شما رحم کنند، از گناهانتان توبه نمائید،
*و ارفعوا الیه ایدیکم بالدّعاء فى اوقات صلواتکم فانّها افضل السّاعات ینظر الله عزّ و جلّ فیها بالرّحمة الى عباده، یجیبهم اذا ناجوه و یلبیّهم اذا نادوه و یستجیب و لهم اذا دعوه،
در هنگام نماز دستهایتان را به دعاء بسوى دربار الهى برافرازید آن هنگام با فضیلتترین ساعات زندگى شما است که خداوند با دید محبّت در آن لحظه به بندگان نظر مىافکند، که هر گاه با او نیایش کنند اجابتشان کند، و هر زمان او را صدا بزنند جوابشان دهد، و هر وقت از وى مسألتى داشته باشند به استجابت رساند،
*ایّها النّاس انّ انفسکم مرهونة باعمالکم ففکّوها باستغفارکم و ظهورکم ثقیلة من اوزارکم فخفّفوا عنها بطول سجودکم و اعلموا انّ الله تعالى ذکره اقسم بعزّته ان لا یعذّب المصلّین و السّاجدین و ان لا یروّعهم بالنّار یوم یقوم النّاس لربّ العالمین
هان اى مردم، جانهاى شما در گرو کردار شما است، به سبب استغفار و طلب آمرزش، جانهایتان را آزاد کنید … پشت شما از بار گناهانتان سنگین است و با ادامه دادن سجدههایتان پشت خود را از بار وزر و معصیت سبک سازید مردم، بهوش باشید آن خدائى که یاد او بلند است بعزّت خود سوگند یاد کرده که نمازگزاران و سجدهکنندگان را عقوبت نفرماید و حتّى آنان را در روز محشر از آتش دوزخ هم نترساند،
*ایّها النّاس من فطّر منکم صائما مؤمنا فى هذا الشّهر کان له بذلک عند الله عتق رقبة و مغفرة لما مضى من ذنوبه، قیل یا رسول الله و لیس کلّنا یقدر على ذلک، فقال: اتّقوا النّار و لو بشقّ تمرة، اتّقوا النّار و لو بشربة من ماء،
اى مردم هر کس در این ماه روزه دارى را افطار دهد خداوند به او پاداش آزاد کردن بندهاى را عطاء میفرماید و گناهان گذشتهاش را مىآمرزد، عرض شد یا رسول الله عموم ما توانائى نداریم که ضیافت افطارى تشکیل دهیم، پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: شما مىتوانید با نصف خرما، یا با یک جرعه آب افطارى دادن، خود را از آتش دوزخ حفظ کنید …
*ایّها النّاس من حسّن منکم فى هذا الشّهر خلقه کان له جوازا على الصّراط یوم تزلّ فیه الاقدام،
اى مردم آن کس که خوش خلق است اخلاق نیکویش گذرنامهاى است که وى را از صراط عبور میدهد در آن روزى که گامها بر آن لرزان است،
*و من خفّف فى هذا الشّهر عمّا ملکت یمینه خفّف الله علیه حسابه
کسى که خدمتگزاران خود را در این ماه از نظر انجام وظائف سبکبار سازد خداوند حساب روز قیامت را براى وى آسان گرداند
*و من کفّ فیه شرّه کفّ الله عنه غضبه یوم یلقاه،
و هر کس که در این ماه مردم از بدرفتاریش مصون باشند پروردگار او را از خشم خود در روز واپسین حفظ کند،
*و من اکرم فیه یتیما اکرمه الله یوم یلقاه،
هر فردى که یتیمى را در این ماه گرامى بدارد خداوند او را روز قیامت گرامى میدارد
*و من وصل فیه رحمه وصله الله برحمته یوم یلقاه، و من قطع فیه رحمه قطع الله عنه رحمته یوم یلقاه
آن انسانى که در این ماه به خویشاوندانش پیوند کند خداوند رحمتش را در محشر بدو وصل مىنماید و آن کس که رشته وابستگى را با اقوامش در این ماه بگسلد خداوند مهربانیش را در روز رستخیز از او قطع خواهد کرد،
*و من تطوّع فیه بصلوة کتب الله له برآءة من النّار
آن شخصى که در این ماه نماز مستحبّى بخواند، خداوند برات آزادى از آتش را براى وى مىنویسد …
*و من ادّى فیه فرضا کان له ثواب من ادّى سبعین فریضة فى ما سواه من الشّهور
هر فردى که واجبى را در این ماه بجا آورد براى وى پاداش اداء هفتاد واجب است که در ماههاى دیگر انجام دهد،
*و من اکثر فیه من الصّلاة علىّ ثقّل الله میزانه یوم تخفّ الموازین،
آن کسى که در این ماه بر من زیاد درود فرستد خداوند میزان اعمالش را سنگین میفرماید در آن روزى که کفّههاى ترازوهاى اعمال سبک است،
*و من تلا فیه ایة من القران کان له مثل اجر من ختم القران فى غیره من الشّهور
هر کس که در این ماه یک آیه از قرآن تلاوت کند به او پاداش یک ختم قرآن در ماههاى دیگر داده مىشود
*ایّها النّاس انّ ابواب الجنان فى هذا الشّهر مفتّحة فسلوا ربّکم ان لا یغلقها علیکم
اى مردم، درهاى بهشت در این ماه باز است از خدا بخواهید که بر روى شما بسته نشود،
*و ابواب النّیران مغلقة فسلوا ربّکم ان لا یفتّحها علیکم
درهاى دوزخ در این ماه بر روى شما بسته است، از خدا مسألت دارید که به رویتان باز نگردد،
*و الشّیاطین مغلولة فسلوا ربّکم ان لا یسلّطها علیکم،
شیاطین در این ماه مغلول و گرفتارند، از خدا بخواهید آنها را بر شما مسلّط نفرماید …
*قال امیر المؤمنین علیه السّلام: فقمت و قلت یا رسول الله ما افضل الأعمال فى هذا الشّهر؟ فقال: یا ابا الحسن افضل الأعمال فى هذا الشّهر الورع عن محارم الله،
امیر المؤمنین علیه السّلام میفرماید: سخن رسول الله صلّی الله علیه و آله و سلّم بدینجا که رسید از جاى حرکت کردم و از حضرت پرسیدم با فضیلتترین اعمال در این ماه چیست؟ رسول خدا صلّى الله علیه و آله و سلّم فرمود یا ابا الحسن برترین کارها در این ماه اجتناب از محرّمات خدا است،
*ثمّ بکى، فقلت یا رسول الله ما یبکیک؟ قال: یا علىّ ابکى لما یستحلّ منک فى هذا الشّهر کانّى بک و انت تصلّى لربّک و قد انبعث اشقى الاوّلین و الأخرین شقیق عاقر ناقة ثمود فضربک ضربة على قرنک فخضّب منها لحیتک .. قال امیر المؤمنین علیه السّلام: فقلت یا رسول الله، و ذلک فى سلامة من دینى؟ فقال فى سلامة من دینک، ثمّ قال: یا علىّ من قتلک فقد قتلنى و من ابغضک فقد ابغضنى و من سبّک فقد سبّنى، لانّک منّى کنفسى، روحک من روحى و طینتک من طینتى، انّ الله تبارک و تعالى خلقنى و ایّاک و اصطفانى و ایّاک و اختارنى للنّبوّة و اختارک للامامة، و من انکر امامتک فقد انکر نبوّتىیا علىّ انت وصیّى و ابو ولدى و زوج ابنتى و خلیفتى على امّتى فى حیوتى و بعد موتى، امرک امرى، و نهیک نهیى اقسم بالّذى بعثنى بالنّبوّة و جعلنى خیر البریّة انّک لحجّة الله على خلقه و امینه على سرّه و خلیفته على عباده
سپس پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم شروع کرد گریه کردن، من سؤال کردم یا رسول الله چه چیز تو را به گریه درآورد؟ رسول الله صلّى الله علیه و آله فرمود: من گریه مىکنم براى حادثهاى که در این ماه بر تو فرود مىآید، گویا تو را مىبینم که به سوى پروردگارت نماز میگذارى و بدبختترین افراد جهان، نابکارتر از پىکننده ناقه، ضربهاى بر فرق سرت فرود مىآورد که محاسن تو را خضاب خواهد کرد … امیر المؤمنین علیه السّلام مىفرماید: عرضه داشتم یا رسول الله (صلّی الله علیه و آله و سلّم) آیا در این حالت، دین من از گزند شیطان، سالم خواهد بود؟ پیغمبر ص فرمود آرى در این هنگام دینت سلامت است، یا على هر کس ترا بکشد مرا کشته، هر کس بتو کینه بورزد با من عداوت نموده و آن کس که بتو دشنام دهد مرا دشنام داده است، تو نسبت بمن مثل خود من هستى، روان تو جان من است خمیره تو از طینت وجود من است، خداوند من و تو را آفرید و من و تو را برگزید، مرا براى مقام پیامبرى انتخاب کرد و تو را به مقام امامت نصب فرمود، آن کس که امامت تو را انکار کند، پیامبرى مرا انکار نموده است … یا على تو جانشین من و پدر فرزندانم و همسر دخترم هستى و خلیفه من بر امّتم در زندگى و مرگم میباشى، فرمان تو فرمان من است و نهى تو نهى من است، سوگند بخدائى که مرا به پیامبرى برگزیده و بهترین جهانیان قرار داده است تو حجّت خدا بر آفریدگان او هستى، و امین سرّ پروردگارى، و بر بندگان خلیفة اللّهى