در دوره قاجاری و در ارتباط با اقلیت‌های دینی، گاهی از طرف عوام مردم رفتارهای زشتی صورت می‌گرفت که طبعاً مورد تأیید علما و مراجع تقلید نبود. در این زمینه، یک مورد را یکی از زردشتیان از شیخ انصاری رحمة الله علیه سؤال کرده که هم سؤال و هم جواب جالب توجه است:

خدمت بندگان جناب مستطاب حقایق و معارف انتساب فخر المجتهدین و ملاذ المسلمین، حجت الاسلام، سرکار شریعتمدار، شیخ المشایخ ـ مد ظله العالی ـ عرض و استدعا می‌نماید که:

در ممالک محروسه ایران مکرر اتفاق افتاده است که پسر و دختر مطیع الاسلامیان را یکی از مسلمانان به انواع و اقسام حیله و تزویر فریب داده، و به جهت جلب منفعت خود او را بر اسب و استر و الاغ سوار کرده، در کوچه و بازار و محله می‌گردانند، و به بهانه جدید الاسلامی مبلغی از مسلمانان گرفته، او را در دین و آیین خود می‌آورند.

آن وقت پدر و مادر و خویش و تبار آن طفلان، به جهت تعصب مذهب و ملاحظه ارث و میراث، فرار اختیار کرده، به ممالک خارجه می‌روند، و آن طفلان را دومرتبه در دین و آیین خویش می‌آورند که جز بدنامی به جهت دولت و ملت اسلام چیزی دیگر حاصل نخواهد بود.

این طور به ظلم و ستم یا فریب و بهانه کسی را از خارجین مذهب به دین اسلام آوردن موافق شریعت مطهره حضرت ختمی مآب صلی الله علیه و آله و سلم جایز است یا نه؟

مرحمت فرموده در این خصوص حکم الله را مرقوم فرمایید. زیاده جسارت است.

اسلام به جبر و اکراه حاصل نمی‌شود

محل مهر مبارک جناب مستطاب شیخ المشایخ سرکار شیخ مرتضی سلمه الله تعالی