ثبت جهانی «نوروز» با مشارکت ۱۲ کشور

سال ۸۸ نوروز با مشارکت ۷ کشور در فهرست «میراث ناملموس جهانی» ثبت شده بودsabte jahani norooz

به گفته‌ی محمدحسن طالبیان پرونده‌ی چندملیتی نوروز نخستین پرونده‌ی بین‌کشوری و مهم در یونسکو است که حوزه‌های فرهنگی مرتبط را در کنار هم قرار داده و همکاری‌های مشترک فرهنگی، ظرفیت‌سازی و آموزش و سایر موضوع‌های بین‌کشوری را فراهم ساخته است.

روز گذشته پرونده‌ی چندملیتی «نوروز» با مشارکت ۱۲ کشور در فهرست میراث ناملموس جهانی در یونسکو ثبت شد.
این پرونده قبلاً در مهرماه سال ۱۳۸۸ با مشارکت ۷ کشور ایران، هند، پاکستان، ازبکستان، قرقیزستان، ترکیه و آذربایجان به ثبت جهانی رسید اما در سال۹۳، با تقاضای الحاق پنج کشور عراق، ترکمنستان، تاجیکستان، افغانستان و قرقیزستان پرونده دوباره تدوین و به یونسکو ارسال شد.
با اینکه مردم تاجیکستان اهتمام زیادی برای برگزاری نوروز دارند اما چون در زمان ارائه‌ی پرونده‌ی اول هنوز تاجیکستان عضو کنوانسیون میراث ناملموس جهانی یونسکو نبود، از حضور در این پرونده بازمانده بود و بعداً همراه ۴ کشور دیگر تقاضای الحاق به پرونده‌ی نوروز را کرد.

اجلاس کمیته‌ی بین‌الدول حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس ثبت جهانی از ۸ تا ۱۲ آذرماه جاری در آدیس‌آبابا کشور اتیوپی برگزار و طی این اجلاس نوروز با مشارکت ۱۲ کشور ثبت جهانی شد.

بر اساس گزارش ایسنا مدیرکل دفتر ثبت آثار، حفظ و احیای میراث معنوی طبیعی سازمان میراث فرهنگی که در اتیوپی حضور دارد، گفت: پس از ثبت نوروز این شعر حافظ در سالن اجلاس طنین‌انداز شد: «ز کوی یار می‌آید نسیم باد نوروزی / از این باد ار مدد خواهی، چراغ دل برافروزی» و این شعر خیام هم خوانده شد: «چون ابر به نوروز رخ لاله بشست / برخیز وبه جام باده کن عزم درست / کاین سبزه که امروز تماشاگه توست / فردا همه از خاک تو برخواهد رست»

محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور هم پس از اعلام ثبت نوروز گفت: نوروز در یک کلام تجلی خردورزی و اعتدال و امید به زندگی است.
به گفته‌ی محمدحسن طالبیان پرونده‌ی چندملیتی نوروز نخستین پرونده‌ی بین‌کشوری و مهم در یونسکو است که حوزه‌های فرهنگی مرتبط را در کنار هم قرار داده و همکاری‌های مشترک فرهنگی، ظرفیت‌سازی و آموزش و سایر موضوع‌های بین‌کشوری را فراهم ساخته است.

هیأت نمایندگی ایران شامل احمد جلالی، محمدحسن طالبیان، فرهاد نظری، مینا عمیدزاده، شروین گودرزی و شبان میرشکرایی بود.

احمد جلالی سفیر ایران در یونسکو و رئیس هیأت نمایندگان ایران در اجلاس جهانی میراث ناملموس نیز درباره‌ی اهمیت نوروز سخنرانی کرد.
همچنین نمایندگان قزاقستان و هند در این اجلاس، از مدیریت ایران در پرونده‌ی ثبت جهانی نوروز تشکر کردند. قرار است در این اجلاس، پرونده‌ی نحوه پخت نان‌های نازک (لواش) نیز از سوی ایران به ثبت جهانی در یونسکو برسد.

هرچند نوروز جشن ملی مردم آریایی محسوب می‌شود، ولی در طول تاریخ تجلیل این جشن در میان مردم ترک‌زبان منطقه‌ی آسیای مرکزی، یعنی ازبک‌ها، قرقیز‌ها، قزاق‌ها و ترکمن‌ها نیز رایج بوده است.

از جمله کشورهایی که در ثبت جهانی نوروز همکاری کرده‌اند ازبکستان است که جمعیت زیادی از این کشور از جمله در سمرقند و بخارا به زبان فارسی صحبت می‌کنند و دارای پیوند‌های قوی و مشترک فرهنگی با کشورهای منطقه از جمله ایران است.
تاکنون ۱۰ میراث ناملموس از ایران همچون نوروز، موسیقی ردیفی ایرانی، قالیبافی استان فارس، آیین‌های پهلوانی، قالیشویی اردهال کاشان، تعزیه، روش سنتی قالیبافی در کاشان، موسیقی بخش‌های خراسان، فناوری ساخت لنج در جنوب و نقالی (قصه‌گویی) ایرانی، در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده است.

منبع: روزنامه ایران