نسخه قدیمی مثنوی
اعتراض فرهنگیان افغانستان به ثمر نشست. یونسکو، افغانستان را هم در پرونده‌ی ثبت مثنوی در نظر گرفت. مثنوی مولوی با مشارکت ایران، ترکیه و افغانستان در حافظه‌ی جهانی یونسکو ثبت می‌شود.
فرهاد نظری، مدیرکل ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی به خبرگزاری تسنیم اطلاع داده که ظاهراً ایران و ترکیه و افغانستان درباره‌ی نحوه‌ی ثبت مثنوی با هم به توافق رسیده‌اند. قرار بر این است که این اثر با مشارکت سه کشور ایران، ترکیه و افغانستان در حافظه‌ی جهانی یونسکو به ثبت برسد، اما ابتدا می‌بایست نشستی با نمایندگان سه کشور در تهران برگزار شود.
تاریخ برگزاری این نشست تخصصی هنوز اعلام نشده.
مدیر کل ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی به خبرگزاری تسنیم گفته است: «افغانستان در مذاکرات انجام شده، نسخه‌ای از مثنوی معنوی را معرفی کرد که مربوط به قرن نهم هجری است و توسط یکی از خطاطان استان فارس کتابت شده و حائز اهمیت است. بر همین اساس، تصمیم گرفته شد که مثنوی با مشارکت سه کشور به ثبت برسد.»
ایران و ترکیه قدیمی‌ترین نسخه‌ی مثنوی را در دست دارند. در خرداد سال جاری ایران اعلام کرده بود که می‌خواهد مثنوی را به نام میراث مشترک ایران و ترکیه در فهرست یونسکو به ثبت برساند. این موضوع اعتراض افغانستان را برانگیخت.
محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان در دیدار و گفت‌و‌گو با مولود چاوش اوغلو، وزیر خارجه‌ی ترکیه اعلام آمادگی کرده بود که مثنوی و دیگر آثار مولوی را به‌عنوان میراث مشترک افغانستان و ترکیه در فهرست یونسکو به ثبت برساند.
عطا محمد نور، سرپرست ولایت بلخ، زادگاه مولوی نیز یک نامه‌ی رسمی به محمود صیقل، سفیر و نماینده‌ی دائمی افغانستان در سازمان ملل نوشته و از او خواسته بود درباره‌ی «اقدام انحصارگرایانه‌ی کشورهای ترکیه و ایران» به مسئولان سازمان یونسکو اعتراض کند.
عده‌ی زیادی از فرهنگیان افغانستان هم با انتشار بیانیه‌ای به ثبت مثنوی بدون در نظر گرفتن افغانستان اعتراض کردند. به تدریج عده‌ای از فرهنگیان ایران هم به جمع هزار امضاکننده‌ی این بیانیه پیوستند.
امضاکنندگان این بیانیه از اینکه محل تولد مولوی نادیده گرفته شده است، معترض بودند.
یونسکو از این پیشنهاد که با مشارکت افغانستان، ترکیه و ایران، مثنوی را در میراث جهانی ثبت کند، استقبال کرده است: ثبت مشترک دستاوردهای فرهنگی می‌بایست به نزدیکی کشورها بینجامد، نه اینکه به اختلافات ناسیونالیستی دامن بزند.
جلال‌الدین محمد که بعدها به‌عنوان مولانا جلال‌الدین رومی شهرت پیدا کرد بیشتر زندگانی خود را در روم یعنی آسیای صغیر گذرانده. او در پاییز سال ۱۲۰۷م (۶۰۴ ه. ق) در بلخ در افغانستان کنونی متولد شد ولی دیری نپایید که پدرش محمد بن حسین الخطیبی البکری معروف به بهاءالدین ولد به خاطر حسادت‌ورزی علاءالدین محمد خوارزمشاه، شهر بلخ را ترک کرد و به سمت غرب مهاجرت کرد.
مقبره‌ی مولانا در شهر قونیه در ترکیه قرار دارد.
منبع: رادیو زمانه