از اعضای حزب نهضت آزادی؛ محمد مصدق، مهدی بازرگان، یداللّه سحابی، سید محمود طالقانی، علی شریعتی، مصطفی چمران، ابراهیم یزدی، صادق قطب‌زاده، عزت‌اللّه سحابی، احمد صدر حاج سیدجوادی، سید محمدمهدی جعفری، محمدرحیم عطایی، عباس رادنیا، حسن نزیه و منصور عطائی بودند
سرویس خبر مجذوبان نور
فردا بیست و پنجم اردیبهشت، مصادف است با پنجاه و پنجمین سالگرد تأسیس نهضت آزادی ایران.
پایگاه خبری تحلیلی میزان خبر، در خبری آورده است که اعضا و علاقه‌مندان نهضت آزادی بدین مناسبت بر مزار بنیانگذاران این تشکل ملی و اسلامی حضور یافتند.
مهندس امیر خرم از اعضای شورای مرکزی نهضت آزادی که به تازگی از زندان آزاد شده در یادداشتی بدین مناسبت آورده است: «می‌توان با دیدگاه‌های سیاسی یا دینیِ نهضت موافق بود یا مخالف. اما قطعاً نمی‌توان تأثیر اندیشه‌ی نهضت در سپهر سیاسی کشور و نیز در حوزه‌ی اندیشه‌ی دینی را نادیده گرفت. نهضت آزادی از نظر دیدگاه دینی در حلقه‌ی روشنفکری دینی جای می‌گیرد. دیدگاهی که در کنار نگاه سنتی به مقوله‌ی دین‌ورزی، به قرائتی از دین اعتقاد دارد که برای انسانِ دنیای مدرن امروز نیز موضوعیت و اهمیت داشته باشد. دینی که به جای بنا شدن بر فقه، اخلاق پایه و اساس آن است و عقلانیت را جایگزین تقلیدِ کور می‌کند. از نظر سیاسی نیز به خطا نرفته‌ام اگر نهضت را مُبدع اندیشه‌ی اصلاح‌طلبی بنامم. اندیشه‌ای که به‌دنبال تلاش در جهتِ گذار به دموکراسی در عین رعایت مؤلفه‌هایی همچون پرهیز از خشونت، حرکت در چارچوب قانون و استفاده از ظرفیت‌های مندرج در آن، تأکید بر حقوق بشر به‌عنوان حقی شرعی و قانونی برای مردم و شناخت و تعامل با جامعه‌ی جهانی است. با وجود آن‌که چند سالی است که همان امکان محدودِ فعالیت را نیز از نهضت ستانده‌اند، لیکن امروز اندیشه‌ی نهضت چه در عالم سیاست و چه در حوزه‌ی دین‌ورزی، تبدیل به گفتمان غالب در جامعه شده است و دلیل حذف‌ناپذیری نهضت را نیز در همین امر باید جُست.»
این عضو ارشد نهضت آزادی در پایان یادداشت خود می‌نویسد: «بر خود می‌بالم که قریب به سی سال از عمر خود را در چنین مجموعه‌ای گذرانده‌ام و هیچگاه از انتخاب خود پشیمان نگشته‌ام. در تمام این سال‌ها، آنچه آموخته‌ام در این سه عبارت می‌توان خلاصه نمود: عقلانیت در دین‌ورزی، اعتدال در سیاست‌ورزی و رعایت اخلاق در هر شرایط و در قبال هر کس. باشد که در آینده نیز همچون گذشته، بر همین صراط گام نهیم.»
نهضت آزادی ایران یک حزب سیاسی ایرانی است که در سال ۱۳۴۰ با تأیید و حمایت محمد مصدق توسط مهدی بازرگان، یداللّه سحابی و سید محمود طالقانی با تأکید بر هویت ایرانی و اسلامی و با هدف مبارزه با استبداد و کسب آزادی‌های اساسی مبتنی بر ارزش‌های اخلاقی و اسلامی تأسیس شد و چهره‌هایی چون احمد صدر حاج سید جوادی، سید محمدمهدی جعفری، محمدرحیم عطایی، عباس رادنیا، حسن نزیه، منصور عطائی، عزت‌اللّه سحابی و عباس سمیعی از نخستین اعضای آن بودند. علی شریعتی، مصطفی چمران، ابراهیم یزدی و صادق قطب‌زاده پایه‌گذاران نهضت آزادی در خارج از کشور بودند. از هنگام تأسیس، بازرگان در سمت دبیرکل نهضت آزادی بود. پس از درگذشت بازرگان، ابراهیم یزدی به این مقام رسید.
درحال حاضر جمهوری اسلامی ایران این حزب را به رسمیت نمی‌شناسد و فعالیت آن را در کشور غیرقانونی اعلام کرده است.
دکتر محمد مصدق در تصویر اهدایی خود به بنیانگذاران نهضت آزادی می‌نویسد: «به کسانی که وقتی پای مصالح عموم به میان آید از مصالح خصوصی و نظریات شخصی صرف‌نظر می‌کنند. به کسانی که در سیاستِ مملکت اهل سازش نیستند و تا آنجا که موفق شوند مرد و مردانه می‌ایستند و یک‌دندگی به‌خرج می‌دهند و به آن کسانی که در راه آزادی و استقلال ایرانِ عزیز از همه چیز خود می‌گذرند این عکس ناقابل اهدا می‌شود.»
احمدآباد، آبان‌ماه ۱۳۴۱، دکتر محمد مصدق
