به مناسبت سومین سالگرد درگذشت احمد صدر حاج سیدجوادی (۱۲۹۶ – ۱۳۹۲)

Dr noorali tabande majzoobalishah va ahmad sadre hajseyed javadi

 سیداحمد صدرحاج سیدجوادی متولد سوم خرداد ۱۲۹۶ در شهر قزوین بود و تحصیلات خود را در حقوق قضایی و سیاسی پی گرفت و دکترای علوم سیاسی خود را از فرانسه گرفته بود.

او فعالیت سیاسی خود را در بحبوحهٔ سالهای ملی شدن صنعت نفت آغاز کرد و پس از کودتای ۲۸ مرداد، به دعوت آیت الله زنجانی به نهضت مقاومت ملی پیوست و در سال ۱۳۴۰ جزو بنیانگذاران اصلی نهضت آزادی ایران محسوب می‌شد، اما به خاطر اشتغال به قضاوت امضای او در بیانیهٔ تأسیس این حزب قرار نگرفت.

صدر حاج سیدجوادی در هنگامی که دکتر امینی به سِمت دادستان تهران انتخاب شد و بعد از بازداشت اعضای نهضت آزادی در بهمن ۱۳۴۱ مسئولیت اجرایی نهضت را بر عهده داشت. او پس از بازنشستگی، پروانهٔ وکالت گرفت و به عنوان رئیس کانون وکلا انتخاب شد اما با مخالفتِ مستقیم پادشاه ایران با ریاست او بر کانون وکلا، این انتخابات باطل شد و داماد دکتر مصدق به جای او انتخاب شد.

در بحبوحهٔ انقلاب، او یکی از فعال‌ترین چهره‌ها در سازماندهی پشت پردهٔ انقلاب بود و مسئولیت تماس با نیروهای فعال در خارج از کشور بر عهدهٔ او بود و در بحبوحهٔ پیروزی انقلاب به عضویت شورای انقلاب درآمد. او سمت‌هایی نظیر وزارت کشور و وزارت دادگستری را در دولت موقت برعهده داشت.

او وکالت مبارزان قبل از انقلاب از جمله؛ مرحوم آیت الله منتظری، مرحوم دکتر علی شریعتی و آیت الله علی خامنه‌ای را برعهده داشت و پس از انقلاب نیز وکالت نهضت آزادی و دبیران کل آن، مرحوم مهندس بازرگان و دکتر ابراهیم یزدی و دیگر اعضا را بر عهده داشت. همچنین صدرحاج سیدجوادی به همراه دکتر نورعلی تابنده (قطب دراویش گنابادی)، وکالت روزنامهٔ میزان را برعهده داشت.

پس از انقلاب صدرحاج سیدجوادی به عضویت کابینهٔ مهندس بازرگان انتخاب شد و در تدوین پیش نویس قانون اساسی نقش برجسته‌ای برعهده داشت. او همراه با مهندس بازرگان از سمت خود استعفا داد و در مجلسِ اول از طرف مردم قزوین به نمایندگی انتخاب شد و با فراکسیون اقلیت مجلس همراه بود.

او از سال ۱۳۶۰ همکاری خود را با دایرة المعارف تشیع آغاز کرد و از سال ۱۳۶۲ سرپرستی این مجموعه را بر عهده داشت و ۱۴ جلد از این مجموعه زیر سرپرستی او تا کنون منتشر شده است. این دانشنامه در سال ۱۳۸۲ به عنوان «کتاب سال» شناخته شد و از سوی وزیر ارشاد وقت مورد تقدیر قرار گرفت.

همچنین در سال ۱۳۸۶ نهضت آزادی و شورای فعالان نهضت آزادی در برنامهٔ سالگرد درگذشت آیت الله طالقانی در حسینیهٔ ارشاد از صدرحاج سیدجوادی به خاطر یک عمر مجاهدت و مبارزه تقدیر کردند.

مجموعه‌ای از خاطرات او از دوران ابتداییِ انقلاب اسلامی و عضویتش در شورای انقلاب در کتابی به نام صدر انقلاب به کوشش سید مسعود رضوی به بازار کتاب عرضه شد.

صدر حاج سیدجوادی ۱۱ فروردین سال ۱۳۹۲ در بیمارستان آبان تهران درگذشت.

ahmad sadre hajseyed javadi

منبع : همشهری آنلاین