شناسایی قرآنی که ‘قدمت آن به زمان پیغمبر اسلام می‌رسد’

قران قدیمیسایت بی‌بی‌سی در گزارش خود به بررسی تاریخی نسخهٔ قرانی موجود در دانشگاه بیرمنگهام پرداخته و می‌گوید که قدمت آن به زمان پیغمبر اسلام می‌رسد . بی‌بی‌سی در گزارش خود آورده که ممکن است قدیمی‌ترین قرآن موجود در دنیا در کتابخانه دانشگاه بیرمنگهام بریتانیا یافت شده باشد. دانشگاه بیرمنگهام گفته که آزمایش تاریخ‌گذاری رادیوکربن روی اوراق یک قرآن متعلق به کتابخانه این دانشگاه نشان داده است که عمر این قرآن دست کم به ۱۳۷۰ سال می‌رسد و در نتیجه، احتمال دارد قدیمی‌ترین قرآن موجود در جهان باشد. اوراق این قرآن برای حدود یکصد سال بدون تشخیص قدمت آن در کتابخانه نگهداری می‌‌شد تا اینکه یک دانشجوی دوره دکترا هنگام تحقیق روی این اوراق تصمیم گرفت آنها را برای تعیین قدمت به واحد تاریخ‌گذاری رادیوکربن دانشگاه آکسفورد ارسال کند. نتیجهٔ این آزمایش برای او و کتابخانهٔ دانشگاه غیرمنتظره بوده است. آزمایش‌های انجام شده دامنه تاریخ‌های محتمل را معین کرد و با احتمال بالای ۹۵ درصد نشان داد قدمت این قرآن که روی پوست نوشته شده به زمانی بین سال‌های ۵۶۸ تا ۶۴۵ میلادی می‌رسد. پیغمبر اسلام حدود سال ۵۷۰ میلادی متولد شد و در سال ۶۳۲ میلادی درگذشت. مسلمانان معتقدند که قرآن از چهل سالگی پیامبر اسلام تا زمان درگذشتش در ۶۲ سالگی به او وحی می‌شده است. به این ترتیب، کاتب قرآن دانشگاه بیرمنگهام، هم‌عصر پیغمبر اسلام بوده و حتی ممکن است او را نیز ملاقات کرده و سخنان او را شنیده باشد. آیاتی که بر پیغمبر اسلام وحی می‌شد را کاتبان بر پوست حیوانات، سنگ، برگ خرما و استخوان شانه شتر می‌نوشتند و این متون سرانجام حدود سال ۶۵۰ میلادی، به شکل یک کتاب واحد جمع آوری شد. اوراق موجود در کتابخانه دانشگاه بیرمنگهام به خط حجازی نوشته شده که یکی از شیوه‌های اولیه کتابت به زبان عربی بوده است. آزمایش رادیو کربن، سنّ دقیق آثار به جا مانده از گذشته را نشان نمی‌دهد. نسخه‌های قدیمی دیگری از قرآن هم موجود است که در کتابخانه‌ها، موزه‌ها یا در دست کلکسیونرهای خصوصی است. از این روست که با قطعیت نمی‌توان گفت که قرآن کتابخانهٔ بیرمنگهام یا هرکدام دیگر از نسخه‌های این کتاب مقدس، قدیمی‌ترین هستند. مسئول بخش کتاب‌ها و متون خطی کتابخانه بریتانیا گفته است که قرآن کتابخانه بیرمنگهام حتی اگر هم در حیات پیغمبر کتابت نشده باشد قطعاً قدمت آن به عصر سه خلیفه اوّل می‌رسد. محمد عیسی ولی، مسئول بخش نسخ خطی کتابخانه بریتانیا، می‌گوید که مسلمانان در آن زمان ثروت چندانی نداشتند و جمع کردن پوست برای نگارش قرآن نیازمند تلاش جمعی آنان بود. به همین دلیل آقای ولی این قرآن را بازماندهٔ ارزشمند دوران گذشته عنوان می‌کند. او همچنین از کتابت این اوراق تعریف کرده و می‌گوید حتّی امروز هم می‌توان به سادگی حروف آن را تشخیص داد و متن را قرائت کرد. این اوراق بخشی از “مجموعه مینگانا” شامل بیش از سه هزار سند و کتاب خطی متعلق به منطقهٔ خاورمیانه است که آلفونسو مینگانا، کشیش کلدانی متولد عراق، در دههٔ ۱۹۲۰ میلادی گردآوری کرد. هزینهٔ سفر و تحقیقات او را ادوارد کدبوری، از خانوادهٔ معروف کدبوری، صاحبان یک شرکت تولید شکلات در بریتانیا تامین کرده بود. متون گردآوری شده سپس به بریتانیا انتقال یافت و سرانجام در اختیار دانشگاه بیرمنگهام قرار گرفت.