کلمه – گروه اجتماعی: اقتدارگرایان بالاخره حرف خود را درباره فیلم «عصبانی نیستم» به کرسی نشاندند و فشار‌ها باعث شد تا این فیلم از نوبت اکران خارج شود. فیلمی که تندرو‌ها آن را به قول خودشان حمایت از فتنه ۸۸ می‌دانستند. هرچند دولت و وزارت ارشاد بار‌ها اعلام کردند که تسلیم فشارهای مجلس و گروه‌های تندرو نمی‌شوند، اما در نهایت همین فشار‌ها باعث شد مدیران سینمایی کشور فیلم را از فهرست اکران خارج کنند.
رضا درمیشیان کارگردان فیلم عصبانی نیستم در نامه‌ای تلخ نوشته است:» «من «عصبانی نیستم!» را با بوسه بر خاک «ایران»، عشق به «ایران»، برای «ایران» و مردم نازنین «ایران» و نمایش در سینماهای «ایران» ساخته‌ام. «عاشقانه»ای که از همان ابتدا فیلمی «اجتماعی» بود، «اجتماعی» هست و «اجتماعی» خواهد ماند. برای نمایش «عصبانی نیستم!» هر آنچه در توان داشتم را به کار گرفتم، نهایت تلاش و همراهی را با مسئولان قانونی سینمایی کشورم کردم اما سکوت و تحمل و مدارای من نیز نتوانست در کشاکش تدبیرمداران و سیاست پیشگان به نتیجه‌ای منجر شود. پس همه آن‌ها که با وعده‌های امروز و فردا، یا تهمت و افترا فیلم کوچک مرا مبدل به معضل فرهنگی نمودند به خدا و وجدانشان واگذار می‌کنم. حکایت تلخ سینمای «مستقل» و «بی‌پناه» و «یتیم» همین است. بی‌صبرانه منتظر نمایش «عصبانی نیستم!» در سینماهای میهنم باقی خواهم ماند. به امید آن روز… من آن روز را انتظار می‌کشم. حتی روزی که دیگر نباشم.»
عصبانی نیستم یک بار دیگر هم مورد تاخت و تاز قرار گرفته بود. آن وقت که در جشنواره فجر سال گذشته نگاه‌ها را به خود معطوف کرد و کاندیدا برای چند رشته شد، فشار تندرو‌ها و اقتدارگرایان باعث شد تا از بخش مسابقه خارج شود تا شاید برای اکران به مشکلی برنخورد.
هرچند حال که این فیلم از نوبت اکران خارج شده وزارت ارشاد اعلام کرده است که ارشاد خسارت فیلم «عصبانی نیستم» را پرداخت می‌کند، اما برای یک کارگردان دیده شدن فیلمش توسط مردم صد‌ها بار بیشتر از پرداخت خسارت می‌ارزد.
پس از خارج شدن فیلم از فهرست اکران، حجت‌الاسلام نصرالله پژمانفر عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گویی گفت که ما در کار اجرایی وزارت ارشاد دخالت نمی‌کنیم. ارشاد وظایفی در ارتباط با ممیزی فیلم‌ها برعهده دارد که آن را انجام می‌دهد. ما تشکر می‌کنیم که دستگاه‌های اجرایی وظایف خود را طبق قانون و چارچوبی که نظام مشخص می‌کند با رعایت خطوط قرمز انجام می‌دهند. وی افزود: کاری که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی‌انجام داد وظیفه قانونی‌اش بوده و ما از او تشکر می‌کنیم.
آن‌ها عصبانی هستند
وقتی خبر رسید که فیلم عصبانی نیستم در فهرست اکران آبان ماه قرار گرفته است، نمایندگان تندرو مجلس شروع به اعتراض کردند. کار به جایی رسید که حتا سخن از استیضاح به میان آمد. قرار شد فیلم اصلاحاتی داشته باشد تا برای اکران مشکلی پیش نیاید، اما تغییرات هم نتوانست از سد مانع تراشی‌های مجلس اقتدارگرا رد شود و همچنان بلاتکلیف ماند.
عضو کمیسیون فرهنگی با اشاره به واکنش وزیر ارشاد درخصوص نامه کمیسیون فرهنگی، با تأکید بر عدم دخالت نمایندگان در حوزه اجرایی گفت: اگر فیلم‌هایی نمایش داده شوند که در چارچوب خطوط قرمز نباشند، مجلس به وظیفه نظارتی خود عمل می‌کند.
حجت‌الاسلام نصرالله پژمانفر نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با فارس، درباره واکنش علی جنتی وزیر ارشاد به نامه احمد سالک رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس به وزارتخانه متبوعش درباره مخالفت با نمایش چند فیلم مرتبط با فتنه، تاکید کرد: وظیفه مجلس، صرفاً نظارت بوده و هیچ‌گاه سابقه نداشته است که نمایندگان در حوزه اجرا دخالت کنند.
وی افزود: اگر فیلم‌هایی نمایش داده شوند که در چارچوب خطوط قرمز نباشند و ضوابط قانونی را رعایت نکنند، طبیعتاً مجلس در برابر آن عکس‌العمل نشان خواهد داد.
به گزارش فارس، حجت‌الاسلام احمد سالک رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی طی رئزهای اخیر، در نامه‌ای به علی جنتی وزیر ارشاد مباحثی را نسبت به اکران ۸ فیلم مطرح کرد. سالک در توضیح جزئیات نامه خود به وزیر ارشاد گفته بود «بنده به عنوان رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس نامه‌ای به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشتم و در آن نامه از ۸ فیلم که با محور‌ها و دلایل مختلفی نام برده شده بود، از ایشان خواستیم تا این ۸ فیلم در کشور اکران نشود و از اکران سراسری آن نیز جلوگیری شود، قصه‌ها، عصبانی نیستم، آشغال‌ها از جمله این فیلم‌ها هستند.»
در همین راستا، علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی امروز دوشنبه در واکنش به نامه رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس گفته بود: «لابد فتنه را ایشان معنا می‌کنند. به ما که تاکنون کمیسیون چیزی نگفته است، ممکن است یک عضو کمیسیون مطالبی را بیان کرده باشد.» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزوده بود «در اینباره ما بر اساس تشخیص خودمان عمل می‌کنیم، ما ضوابطی در اینباره داریم قرار نیست هرکسی برای ما تعیین تکلیف کند که فیلمی را نمایش دهیم یا نمایش ندهیم.»
جنتی همچنین تصریح کرده بود: «بالاخره ما خودمان توجه داریم که کدام فیلم به فتنه مرتبط است و اگر فیلمی مرتبط با فتنه نباشد و بر اساس ضوابط قانونی باشد ما اجازه نمایش را به آن می‌دهیم.»
نکته جالب آنکه همین اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس که این روز‌ها فرهنگ کشور را گره زده‌اند به اکران و یا عدم اکران یک یا دوفیلم، در روزهایی که در دولت پیشین فیلم سینمایی «پل چوبی» اکران شده بود و مستقیما به ماجرای کهریزک اشاره داشت دم فرو بستند و سکوت کردند.
اهالی سینما هم عصبانی هستند
سعید سهیلی در خصوص اکران نشدن «عصبانی نیستم» به بانی فیلم گفت: من از عدم اکران عمومی «عصبانی نیستم» عصبانی هستم. به نظرم هیچ فیلمی نباید در محاق توقیف برود. ما در وزارت ارشاد شوراهای مختلف با اشخاص و سلایق مختلف داریم. در ابتدا ده‌ها نفر از نمایندگان مجلس، حوزه علمیه، اهالی سینما و… فیلمنامه را می‌خوانند و بعد به آن پروانه ساخت می‌دهند. بعداً تعدادی دیگر با سلایق دیگر و از ارگان‌های دیگری به فیلم پروانه نمایش می‌دهند. بنابراین همه و همه باید به تصمیمات، نظرات و تاییدات این شورا‌ها احترام بگذارند. اینکه یک نماینده به دلیل مسائل شخصی یا سلیقه‌ای برای عدم اکران یک یا چند فیلم تعدادی امضا جمع کند و برای خود فیلم‌ها یا وزارتخانه مشکل آفرین شود به صلاح سینما، وزارت ارشاد، دولت و کلا هیچکس و هیچ جا نیست. الان به اعتقاد من یک نماینده با این فیلم‌ها مشکل دارد و آن یک نفر است که بقیه را تحریک می‌کند و از آن‌ها امضا می‌گیرد. این برخورد‌ها باعث می‌شود تعدادی از فیلم‌ها که با مشقت ساخته می‌شوند پشت خط اکران بمانند و سرمایه تهیه کننده و کارگردانانشان به هدر رود.
کارگردان «کلاشینکف» ادامه داد: وزارت ارشاد از آنجا که به فیلم‌ها پروانه ساخت و نمایش می‌دهد، موظف است که از پروانه‌ای که می‌دهد و همچنین حقوق اهالی سینما دفاع کند. ما وزیرمان را حمایت می‌کنیم که او هم از ما حمایت کند. وزارت ارشاد باید پیگیر این موضوعات باشد. در حال حاضر اصرار بر این دارند که «عصبانی نیستم» از یک فیلم سیاسی تبدیل به فیلمی اجتماعی شده و این یک فاجعه است. فیلمی سیاسی تبدیل به فیلمی اجتماعی شده، اما باز هم اجازه اکران ندارد!
سهیلی خاطرنشان ساخت: در دولت قبلی پروانه ساخت و نمایش هیچگونه اعتباری نداشت، اما در دولت جدید انتظار بر این است که مشابه دولت قبلی عمل نکند و پای امضا‌ها و پروانه‌هایش بایستد. وزارت ارشاد باید با نمایندگان مجلس یا هر نهاد دیگری که خللی در این امور ایجاد می‌کند وارد گفتگو شود. اگر توجیه شدند که چه بهتر و اگر توجیه نشدند پای مجوز‌هایش ایستادگی کند تا فیلم‌ها قربانی سلایق شخصی افراد نشوند.
علیرضا رئیسیان در خصوص اکران نشدن «عصبانی نیستم» به بانی فیلم گفت: قبلا هم گفته‌ام که سرنوشت یک جامعه را (نه به لحاظ مثبت و نه منفی) یک فیلم تعیین نمی‌کند. بنابراین نگاهی مشخص به یک فیلم کار اشتباهی بود که به نظرم اعضای محترم کمیسیون فرهنگی و اصل ۹۰ انجام دادند. آن‌ها اگر هم انتقادی داشتند باید به سیاست‌ها وارد می‌آوردند نه به مصادیق (۱ فیلم یا ۲ فیلم یا…).
درطول تاریخ سینما هیچ فیلمی نبوده که تنش زا و التهاب آفرین باشد. بنابراین من با اصل قضیه مخالف هستم.
وی ادامه داد: اکران نشدن فیلم‌هایی که صاحب پروانه نمایش هستند نکته بسیار منفی است که باعث ایجاد حس نا‌امنی و نگرانی در جامعه سینمایی می‌شود. همان زمان که آقای احسانی سر فیلمبرداری فیلم ما «دوران عاشقی» آمدند، به ایشان عرض کردم که شما می‌توانید با خود سازنده به توافق برسید که در زمان مناسبی فیلم «عصبانی نیستم» به نمایش در آید. البته آنموقع هنوز این اتفاقات نیفتاده بود، اما بر اساس تجربیات قبلی که داشتم احساس می‌کردم که این فیلم به چنین سرنوشتی دچار خواهد شد. در مقاطعی که سینما در بحران‌هایی گرفتار می‌شود بهترین حالت این است که از خود اهالی سینما کمک بخواهند. نکته تاسف آور برای من این است که مدیریت خانه سینما که وظیفه دفاع از حقوق اعضایش را دارد هیچ واکنشی به صورت رسمی نسبت به این موضوع انجام نمی‌دهد. رئیسیان در پاسخ به اینکه آیا این اقدام ارشاد منجر به کاهش التهابات می‌شود یا مخالفان را عصبانی‌تر می‌کند، بیان کرد: تصور می‌کنم که مسئله برخی از نمایندگان مجلس حساسیت روی اصول کلی فرهنگ جامعه نیست، بلکه نوعی بازی‌های سیاسی و جناحی است که هر از گاهی به این شکل جلوه گر می‌شود. ارشاد یا نباید اعلام می‌کرد که این فیلم با داشتن پروانه نمایش و انجام اصلاحیه‌ها اکران عمومی می‌شود یا وقتی اعلام کرد در دفاع از مجوز صادر شده ایستادگی می‌نمود. تنها در صورتی این قضیه قابل درک بود که خود سازنده فیلم عدم تمایل‌اش را برای اکران فیلم‌اش در شرایط کنونی نشان می‌داد.